Cập Nhật Chuẩn Mực Kế Toán Việt Nam (VAS) Theo Hướng Tiệm Cận Chuẩn Quốc Tế (IFRS)

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu, việc cập nhật và điều chỉnh Chuẩn mực Kế toán Việt Nam (VAS) để tiệm cận Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS) đang là xu thế tất yếu. Quá trình chuyển đổi này không chỉ nhằm nâng cao tính minh bạch, đồng bộ và khả năng so sánh của thông tin tài chính mà còn tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam dễ dàng thu hút đầu tư và mở rộng ra thị trường quốc tế.

1. Vì sao cần cập nhật VAS theo IFRS?

VAS hiện tại đã và đang bộc lộ những hạn chế nhất định trong việc phản ánh trung thực, hợp lý tình hình tài chính – kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp quy mô lớn, có yếu tố nước ngoài hoặc chuẩn bị niêm yết quốc tế. Trong khi đó, IFRS – do Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Quốc tế (IASB) ban hành – lại được công nhận rộng rãi trên hơn 140 quốc gia.

Việc cập nhật VAS theo IFRS giúp:

• Tăng tính minh bạch và so sánh thông tin tài chính
• Thu hút đầu tư quốc tế
• Tối ưu hóa quy trình quản lý tài chính
• Phù hợp với thông lệ kế toán toàn cầu

2. Chiến lược triển khai theo lộ trình 3 giai đoạn

Theo Quyết định 345/QĐ-BTC của Bộ Tài chính, chiến lược áp dụng IFRS tại Việt Nam chia thành 3 giai đoạn chính:

Giai đoạn 1: Chuẩn bị (2020–2024)

• Biên soạn tài liệu, đào tạo cán bộ kế toán, kiểm toán và quản lý doanh nghiệp.
• Dịch thuật các chuẩn mực IFRS sang tiếng Việt.
• Nâng cao nhận thức và năng lực của hệ thống kế toán doanh nghiệp.

Giai đoạn 2: Thực hiện tự nguyện (2025–2027)

• Doanh nghiệp FDI, tập đoàn đa quốc gia, ngân hàng, bảo hiểm… có thể tự nguyện áp dụng IFRS trong lập báo cáo tài chính hợp nhất.
• VAS sẽ được cập nhật theo hướng “chuẩn mực kế toán Việt Nam mới” – tức VFRS (Vietnamese Financial Reporting Standards), mang tính trung gian giữa VAS và IFRS.

Giai đoạn 3: Bắt buộc áp dụng (sau 2028)

• Một số nhóm doanh nghiệp sẽ bắt buộc áp dụng IFRS, đặc biệt là những doanh nghiệp có giao dịch quốc tế, niêm yết nước ngoài, hoặc lĩnh vực yêu cầu chuẩn mực cao về tài chính.

3. Những thay đổi lớn khi chuyển từ VAS sang IFRS

Một số điểm khác biệt lớn giữa VAS và IFRS sẽ ảnh hưởng đến cách ghi nhận và trình bày thông tin tài chính:

• Ghi nhận doanh thu: IFRS yêu cầu ghi nhận theo nghĩa vụ thực hiện, thay vì chỉ dựa vào hóa đơn hay thời điểm nhận tiền như VAS.
• Tài sản cố định và khấu hao: IFRS cho phép đánh giá lại tài sản, còn VAS vẫn duy trì nguyên giá ban đầu.
• Công cụ tài chính: IFRS có hướng dẫn chi tiết về phân loại, đo lường, và ghi nhận lãi/lỗ của các công cụ tài chính.
• Thuế hoãn lại: IFRS yêu cầu ghi nhận thuế hoãn lại, trong khi VAS hiện không quy định cụ thể.

4. Thách thức khi áp dụng IFRS tại Việt Nam

Việc chuyển đổi sang IFRS không chỉ là thay đổi kỹ thuật kế toán mà còn là quá trình cải tổ toàn diện từ tư duy quản trị, hệ thống phần mềm, đến nguồn nhân lực. Các thách thức bao gồm:

• Thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao am hiểu IFRS
• Chi phí đào tạo, chuyển đổi hệ thống kế toán – tài chính
• Khó khăn trong việc giải thích báo cáo tài chính mới cho lãnh đạo không chuyên môn

5. Doanh nghiệp cần làm gì để thích nghi?

• Đào tạo kế toán viên, CFO, kiểm toán nội bộ về IFRS
• Xem xét, lựa chọn phần mềm kế toán hỗ trợ chuẩn mực mới
• Chuẩn bị lộ trình chuyển đổi báo cáo tài chính từ VAS sang VFRS hoặc IFRS
• Tăng cường hợp tác với đơn vị tư vấn chuyên nghiệp trong chuyển đổi kế toán

6. Kết luận

Việc cập nhật Chuẩn mực Kế toán Việt Nam theo hướng tiệm cận IFRS là bước đi chiến lược, khẳng định sự hội nhập và chuyên nghiệp hóa ngành tài chính kế toán Việt Nam. Tuy còn nhiều khó khăn phía trước, nhưng nếu chủ động thích nghi, đây sẽ là cơ hội lớn để các doanh nghiệp nâng cao vị thế và năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Thông tin liên hệ hỗ trợ

Mọi thắc mắc hoặc nhu cầu tư vấn chi tiết, Quý khách hàng vui lòng liên hệ Kế Toán Bán Thời Gian qua:

• 📌 KẾ TOÁN BÁN THỜI GIAN
  🌐 Website: https://ketoanbanthoigian.com/
  📞 Hotline: 0937 319 194
  📧 Email: dvkthang@yahoo.com
  🏢 Địa chỉ: 56 Đường Nguyễn Gia Trí, Phường 25, Quận Bình Thạnh, Ho Chi Minh City, Vietnam