Cách hạch toán tài khoản 154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang

– Tài khoản 154 dùng để phản ánh tổng hợp chi phí sản xuất, kinh doanh phục vụ cho việc tính giá thành sản phẩm ở các đơn vị sản xuất (công nghiệp, xây lắp, nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệ…) hoặc ở các  đơn vị kinh doanh dịch vụ (vận tải,bưu điện ,du lịch,khách sạn…) , gia công chế biến ,hoặc cung cấp dịch vụ của các doanh nghiệp thương mại, nếu có tổ chức các loại hình hoạt động này .
– Chi phí sản xuất kinh doanh, hạch toán trên tài khoản 154 phải được chi tiết theo địa điểm phát sinh chi phí ( phân xưởng bộ phận sản xuất ,đội sản xuất ,công trường,….); theo loại, nhóm sản phẩm, hoặc chi tiết bộ phận sản phẩm: theo từng loại dịch vụ, theo từng công đoạn dịch vụ
– Chi phí sản xuất ,kinh doanh phản ánh trên Tài khoản 154 gồm những chi phí sau

  1. Khi xuất nguyên liệu, vật liệu, công cụ dụng cụ sử dụng cho hoạt động sản xuất sản phẩm, hoặc thực hiện dịch vụ trong kỳ , hạch toán:

– Nếu công cụ dụng cụ có giá trị lớn sử dụng cho nhiều kỳ sản xuất , kinh doanh phải phân bổ dần , hạch toán:

2. Trường hợp mua nguyên liệu, vật liệu sử dụng ngay (không qua nhập kho) cho hoạt động sản xuất sản phẩm hạch toán: 

3. Trường hợp số nguyên liệu,vật liệu xuất ra không sử dụng hết vào hoạt động sản xuất sản phẩm, hoặc thực hiện dịch vụ cuối kỳ nhập lại kho , hạch toán: 

4. Tiền lương, tiền công và các khoản phải trả cho công nhân sản xuất, nhân viên quản lý phân xưởng, ghi;

5. Tính, trích bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, kinh phí công đoàn (phần tính vào chi phí doanh nghiệp phải chịu) tính trên số tiền lương, tiền công phải trả cho công nhân sản xuất, nhân viên quản lý phân xưởng theo chế độ quy định ,ghi;

6. Trích khấu hao máy móc, thiết bị, nhà xưởng sản xuất,… thuộc các phân xưởng , bộ phận, tổ, đội sản xuất, ghi;

7. Chi phí điện, nước, điện thoại,… thuộc phân xưởng, bộ phận, sản xuất, ghi;

         Nợ TK 154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang
Nợ TK 133 – Thuế GTGT được khấu trừ (nếu được khấu trừ thuế GTGT)
Có TK 111, 112, 331…

8. Nhập kho sản phẩm hoàn thành ( đối với các công ty sản xuất), ghi;

         Nợ TK 155-Thành phẩm
Có TK 154 – Chi phí sản xuất ,kinh doanh dở dang

9. Trường hợp sản phẩm sản xuất xong, không tiến hành nhập kho mà chuyển giao thẳng cho người mua hàng hoặc các công ty về dịch vụ khi hoàn thành dịch vụ, kế toán hạch toán:
Nợ TK 632 –Giá vốn hàng bán
Có TK 154 –Chi phí sản xuất ,kinh doanh dở dang

10. Khi xác định chi phí nguyên liệu, vật liệu, chi phí nhân công trức tiếp vượt trên mức bình thường không tính vào giá thành sản phẩm ,kế toán phản ánh chi phí nguyên liệu , vật liệu, chi phí nhân công trực tiếp vượt trên mức bình thường (không được tính vào trị giá hàng tồn kho ) vào giá vốn hàng bán của kỳ kế toán ,ghi;

         Nợ TK 632 –Giá vốn hàng bán
Có TK 154 –Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang

Dưới đây là sơ đồ hạch toán tài khoản 154.